میوه خشک یا همان چیپس میوه یکی از خوراکی‌های محبوب و مغذی نسبت به سایر مواد غذایی صنعتی است و یک مکمل سالم در رژیم غذایی به‌شمار می‌رود. در عین حال به دلیل وزن کم و میزان قند و فیبر بالا باید به صورت کنترل شده، مصرف شود. میوههای خشک همچنین به‌عنوان منبع ویتامین و مواد معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرند و ماندگاری زیادی دارند. در عین حال مصرف این نوع میوه‌ها و میزان آن برای هر فرد متفاوت است.
انواع چیپس میوه را می‌توانید با روش‌های خانگی مثل خشک کردن در آفتاب یا فر توکار درست کرده یا انواع صنعتی آن را از فروشگاه‌های مختلف تهیه کنید. در این مطلب با بررسی انواع میوه خشک، فواید میوه خشک و معایب آن و همچنین نحوه درست کردن میوه خشک در خانه آشنا خواهیم شد.
آشنایی با فواید میوه خشک
مصرف میوه خشک، فواید زیادی دارد که در اینجا به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد. در واقع این نوع میوه به دلیل وزن کمتر یک نوع از تنقلات سالم به شمار می‌روند که می‌تواند جایگزین بسیاری از خوراکی‌های ناسالم شود.
تنوع زیاد در انواع میوههای خشک باعث شده که یک خوراکی محبوب برای بیشتر افراد باشد. در چند سال اخیر فروش چیپس میوههای مختلف طرفدران خاص خود را پیدا کرده است.
مواد معدنی بالا
هر یک از میوههای خشک مواد مغذی متنوعی دارند. مثلاً یک فنجان میوه خشک مخلوط تقریباً حاوی مواد زیر است:
کالری: ۴۸۰
پروتئین: ۴ گرم
چربی: ۰ گرم
کربوهیدرات: ۱۱۲ گرم
فیبر: ۸ گرم
سرشار از فیبر
ریز مغذی‌های موجود در میوههای خشک فواید مختلفی دارند. در واقع میوه خشک‌شده فقط کالری به بدن شما نمی‌‌دهد بلکه یک ماده مغذی نیز به شمار می‌رود. برای مثال یک وعده گلابی خشک ۷ گرم فیبر رژیمی را تأمین می‌کند. فیبر، کلسترول را کاهش داده و به تنظیم سطح قند خون کمک می کند. زنان باید حداقل ۲۵ گرم فیبر در روز و مردان باید ۳۸ گرم فیبر دریافت کنند. فیبر همچنین به دلیل اثر ملین خود از یبوست جلوگیری می‌کند.
سرشار از پتاسیم و سدیم
یک وعده گلابی خشک دارای ۴۸۰ میلی گرم پتاسیم و ۵ میلی گرم سدیم است. رژیم غذایی با پتاسیم بالا و کم سدیم به جلوگیری از فشار خون بالا و افزایش خطر بیماری قلبی و سکته، کمک می‌کند. بزرگسالان سالم باید حداقل ۴۷۰۰ میلی گرم پتاسیم و بیش از ۲۳۰۰ میلی گرم سدیم در روز دریافت کنند.
تامین سلامت چشم
ویتامین‌های C و A موجود در میوه خشک باعث پیشگیری و کاهش پیشرفت آب مروارید چشم شده و همچنین به سلامت پوست کمک می‌کند.
حفظ سلامت استخوان
کلسیم برای حفظ سلامت استخوان‌ها ضروری است، به خصوص اگر در تلاش برای جلوگیری از شروع پوکی استخوان هستید. کیوی خشک بیشترین میزان کلسیم را در بین میوه خشک‌ها دارد.
مفید برای بارداری
رژیم غذایی غنی از آهن برای یک بارداری سالم ضروری است. در دوران بارداری، بدن نیاز به جذب مقادیر زیادی آهن دارد، یعنی بیشتر از حد معمول باید مصرف شود. زردآلو خشک یک منبع غنی از آهن به شمار می‌رود.
قابلیت نگهداری در مدت زمان طولانی
بدون شک یکی از فواید میوه خشک، قابلیت نگهداری آن برای طولانی مدت است. این خوراکی خوشمزه به روش خانگی و صنعتی تولید می‌شود و به دلیل نداشتن رطوبت، در مدت زمان طولانی فاسد نشده و می‌توانید برای چندین ماه آن را در خانه نگه دارید.
همچنین به دلیل وزن سبک، برای مسافرت و مصرف روزانه مناسب است و سبب حفظ انرژی و تامین سطح قند خون شما خواهد شد.
آشنایی با معایب میوه خشک
با وجود اینکه مصرف میوه خشک طرفدارن زیادی دارد و منبع غنی از مواد معدنی و ویتامین به‌شمار می‌رود ولی مصرف بیش از اندازۀ آن می‌تواند مضر هم باشد. در ادامه بعضی از معایب میوه خشک را بیان خواهیم کرد.
شما می‌توانید میزان قند و کالری هر واحد میوه خشک که روی بسته درج شده، مشاهده و نسبت به نیاز روزانه بدن از آن استفاده کنید. چرا که برخی از میوه خشک‌ها هم دارای شکر اضافه و همچنین آب میوه شیرین شده هستند.
مشکلات گوارشی
میوه خشک فیبر بالایی دارد. درصدی از مصرف فیبر در دستگاه گوارش باعث بهبود و ارتقای سلامت روده می‌شود اما فیبر زیاد روده شما را آزار می‌دهد. مصرف زیاد میوه خشک ممکن است باعث ایجاد گاز معده، گرفتگی شکم، نفخ، یبوست یا اسهال شود. همچنین مصرف زیاد میوه خشک برای معده نیز مضر بوده و باعث التهاب آن می‌شود.
با نگه داشتن مقدار کمی میوه خشک در روز یا تقسیم سهم خود به دو وعده جداگانه، از عوارض میوه خشک در دستگاه گوارش جلوگیری کنید. اگر نیاز به افزایش مصرف فیبر دارید، به آرامی آن را در طی چند هفته افزایش دهید. هر چند روز یک یا دو قطعه میوه خشک اضافی میل کنید تا زمانی که بتوانید بدون ناراحتی گوارشی یک وعدۀ کامل بخورید.
کالری بالا
از آنجایی که آب میوههای خشک تبخیر می‌شود، غلیظ‌تر و سیرکننده‌تر هستند. در نتیجه کالری میوه خشک نسبت به یک واحد میوه، بیشتر خواهد بود. به همین دلیل، زمانی که میوه خشک می‌خورید، به‌طور قابل توجهی کالری بیشتری دریافت می‌کنید. به عنوان مثال یک وعده انگور یا تقریباً یک فنجان، حاوی ۱۵۰ کالری است. از طرف دیگر، یک فنجان کشمش که انگور خشک است، تقریباً ۵۲۰ کالری دارد. به همین دلیل، اندازه استاندارد برای کشمش یک چهارم فنجان است.
پوسیدگی دندان
چیپس میوه دارای قند طبیعی به شکل فروکتوز است که همان قند میوه به شمار می‌رود. در تهیه برخی از انواع میوههای خشک از شکر اضافی استفاده می‌شود تا سطح رطوبت آن به حداقل رسیده و از چسبیدن میوههای خشک به یکدیگر جلوگیری شود.
شکر یکی از عوامل اصلی پوسیدگی دندان است. به همین دلیل این نوع چیپس میوه باعث آسیب به دندان خواهد شد. شما می‌توانید خطر پوسیدگی دندان را با نوشیدن آب در حین مصرف میان وعده میوه خشک به حداقل برسانید. پس از صرف غذا در اسرع وقت مسواک زده و نخ دندان بکشید تا قند از سطح دندان پاک شود.
بالا رفتن قند خون
برخی از میوههای خشک، به‌ویژه انواع با روکش قندی، دارای شاخص گلیسمی بالایی هستند. غذاهای با رتبه‌بندی شاخص گلیسمی بالا موجب افزایش قند خون شده و باعث می‌شود به سرعت احساس انرژی کنید. هنگامی که به اوج انرژی رسیدید، قند خون شما به سرعت کاهش یافته و ممکن است دچار سقوط قند یا خستگی ناگهانی شوید. طبق اعلام دانشکده پزشکی هاروارد، کشمش در مقیاس شاخص گلیسمی تا حدودی بالا است و دارای رتبه ۶۴ است. خرما در وسط شاخص گلیسمی قرار دارد. آلو یکی از معدود میوههای خشکی است که دارای شاخص گلیسمی پایینی است. این نوع میوه خشک دارای امتیاز ۲۹ در مقیاس است.
روش‌های خشک کردن میوه
روش‌های مختلفی برای خشک کردن میوه وجود دارد. یکی از قدیمی ترین آن‌ها، قرار دادن میوه در آفتاب است. در این روش سعی کنید، میوه‌ها را زیر و رو کنید تا رطوبت آن به‌طور یکنواخت از بین برود.
روش ساده و سریع‌تر تهیه میوه خشک پختن در فر برقی یا فر برقی گازی در خانه است اما در این روش باید مراقب سوختن میوه‌ها باشید.
یک روش مدرن دیگر نیز استفاده از دستگاه میوه خشک کن مواد غذایی است. این دستگاه‌ها سریع و کارآمد هستند و به‌صورت صنعتی و خانگی می‌توانید از ان‌ها استفاده کنید.